Γράφει ο Μιχαήλ Χριστοδούλου
»Combatives είναι ο όρος για την εκπαίδευση σε τεχνικές μάχης σώμα με σώμα προσαρμοσμένο σε ένα Σύγχρονο και ρεαλιστικό Πρόγραμμα Μάχης.»
Η διαφορά μεταξύ των πολεμικών τεχνών και των Combatives, είναι ότι στις κλασικές Πολεμική Τέχνες συνεργάζεσαι με το ζευγάρι σου σε μια σειρά κινήσεων. Με απλά λόγια υπάρχει μια αμοιβαία ανταλλαγή κινήσεων μέσο της δράσης – αντίδρασης.
Σε αντίθεση στα συστήματα μάχης και αυτοάμυνας που ανήκουν στην κατηγορία Combatives, δεν υπαρχή μια ακριβή αλληλουχία κινήσεων μεταξύ των ζευγαριών. Ο καθένας κάνει ότι θέλει από επιθέσεις, οπότε θέλει και όπως θέλει, είτε είναι ένοπλος, είτε άοπλος.
Με απλά λόγια αν χρειαστεί να επιβιώσω σε μια ακραία συμπλοκή, θα αρπάξω ότι βρω μπροστά μου (μια πέτρα, έναν λοστό, ένα ξύλο κτλ.) και θα χτυπήσω με αυτό το κεφάλι του επιτιθέμενου κακοποιού, που στόχο έχει να μου αφαιρει την ζωή μου.
Έτσι και στο Combat Hapkido που είναι ένα σύστημα το οποίο ανήκει στην κατηγορία των Combatives, ο στόχος που έχει ένας εκπαιδευόμενος εκεί, είναι να νικήσει τον εχθρό του με κάθε τρόπο. Αποβαλόντας από πάνω του, κατά αυτόν τον τρόπο την νοοτροπία των κλασικών πολεμικών τεχνών, της αμοιβαίας δράσης – ανάδρασης.
Τα μαχητικά συστήματα όπως το Κορεάτικο Combat Hapkido γεννήθηκαν μέσα από πραγματική εμπειρία και σχεδιάστηκαν μέσα από τις Κορεάτικες Ειδικές Δυνάμεις του στρατού, αποκλειστικά για την αντιμετώπιση της ακραίας βίας. Οποιαδήποτε τεχνική λειτούργει απλά, με αμεσότητα και αποτελεσματικά θεωρείτε μαχητική.
Θα ήθελα να θίξω το θέμα λίγο περισσότερο.
Ας ξεκινήσουμε εξετάζοντας τις πολεμικές τέχνες, όπως αυτές εξασκούνται σήμερα τόσο με την παραδοσιακή έννοια όσο και στον τομέα των Μικτών Πολεμικών Τεχνών (MMA) και του μαχητικού αθλητισμού.
Το τελευταίο έχει δημιουργήσει αθλητές με εκπληκτικά επίπεδα σωματικής και πνευματικής ικανότητας, τίποτα δεν μπορεί να αφαιρεθεί από αυτούς τους σύγχρονους πολεμιστές που εξασκούν το ΜΜΑ, Vale Tudo κτλ. και τις ακραίες μάχες σε κλουβιά, είναι πραγματικά απέραντοι στο πεδίο αυτού που κάνουν.
Αλλά αυτό που κάνουν διέπεται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο από ορισμένους κανόνες που αφορούν ορισμένα πρέπει και μη, τα οποια ορίζουν ένα αθλητικό θέαμα.
Τέτοιοι αθλητικοί αγώνες δεν περιλαμβάνουν το στάδιο της «συνέντευξης» πριν από τη σύγκρουση, το οποίο αποτελείται από τους δείκτες σύγκρουσης και τις πιθανές εγκληματικές πράξεις.
Όταν ένα άτομο σκοράρει τον τελικό πόντο ή χτυπήσει το κουδούνι, οι μαχητές χωρίζονται αυτόματα, επομένως από τον αγώνα θα λείπει και το στάδιο μετά τη σύγκρουση, στο οποίο μπορεί να πραγματοποιηθεί ίσως μια διαφυγή, μια σύλληψη πολιτών ή ακόμα και η εμπλοκή της αστυνομίας.
Το αποτέλεσμα του αγώνα θα υπαγορεύσει έναν νικητή και έναν ηττημένο, αλλά αυτό δεν είναι αγώνας ζωής ή θανάτου.
Οι πραγματικές μάχες εκτυλίσσονται γρήγορα και ουσιαστικά δεν προσφέρουν χρόνο προετοιμασίας, φορτώνοντας το μυαλό με πληροφορίες που απαιτούν αποφάσεις κλάσματα δευτερολέπτου για να επιβιώσουν.
Συχνά περιλαμβάνουν πολλαπλές βοηθητικές ενέργειες, όπως η προστασία άλλων, η άμυνα ενάντια σε ένα όπλο, η χρησιμοποίηση του δικού σας όπλου, η επικοινωνία με άλλους και ούτω καθεξής και αυτό απέχει μίλια από την αθλητική αρένα.
Κοιτάζοντας τις πολεμικές τέχνες με την πιο παραδοσιακή έννοια.
Η εξάσκηση της πολεμικής τέχνης για χάρη των τεχνών θα έχει κατά τη γνώμη μου πολλά να προσφέρει στον ασκούμενο, τα περισσότερα θα σας δώσουν μια σταθερή βάση από την οποία θα χτίσετε μαζί με τη διδασκαλία σας φυσικές πτυχές όπως η σωστή μηχανική του σώματος, η φυσική κατάσταση, ταχύτητα, ισορροπία, συντονισμού της δύναμης μαζί με πειθαρχία, αυτοπεποίθηση κ.λπ. .
Εάν ο στόχος σας είναι να εξασκηθείτε για γυμναστική και ψυχαγωγική δραστηριότητα, είναι μια τέλεια επιλογή, εάν όμως ο στόχος σας είναι να μετρήσετε τη δική σας πρόοδο και ανάπτυξη, τότε τα περισσότερα παραδοσιακά συστήματα θα σας παρέχουν ένα μέτρο με τη μορφή ενός συστήματος βαθμολόγησης.
Εάν ο ανταγωνισμός είναι τελικά ο στόχος σας, τότε τα περισσότερα παραδοσιακά συστήματα μπορούν επίσης να σας προσφέρουν αυτήν την πτυχή. Χωρίς να ξεχνάμε επίσης ότι τα περισσότερα συστήματα θα αναφέρουν επίσης το στοιχείο αυτοάμυνας που περιέχει το σύστημά τους ως πολεμική τέχνη.
Φαίνεται λοιπόν ότι οι πολεμικές τέχνες είναι πράγματι δραστηριότητες πολλαπλών επιπεδων που έχουν πολλά να προσφέρουν σε κάθε ασκούμενο που είναι έτοιμος να καταβάλει την προσπάθεια και τον χρόνο που χρειάζεται για να τις μάθει.
Τα προβλήματα προκύπτουν όταν ένα άτομο που δεν έχει εμπειρία πραγματικής βίας βρίσκεται σε μια δυνητικά βίαιη αντιπαράθεση για πρώτη φορά στη ζωή του και στη συνέχεια προσπαθεί να εφαρμόσει το εν λόγω στοιχείο αυτοάμυνα έξω από το παραδοσιακό σκηνικό της σχολής (dojang) από όπου αναπτύχθηκε στη σκληρή και αδυσώπητη πραγματικότητα του αστικού δρόμου, μόνο για να διαπιστώσουν ότι αυτό που έχουν απλά δεν λειτουργεί.
Το χάσμα της πραγματικότητας μεταξύ του δρόμου και του περιβάλλοντος της σχολής (dojang) είναι απλώς τεράστιο, αυτό δεν σημαίνει ότι οι ικανότητες του πολεμικού καλλιτέχνη δεν θα λειτουργήσουν εναντίον ενός πιθανού επιτιθέμενου του δρόμου, σίγουρα όμως δεν θα λειτουργήσουν χωρίς να έχουν προηγουμένως προσαρμοστεί για να ανταποκρίνονται και να καλύπτουν τις συνθήκες μάχης στο αστικό περιβάλλον σε μια μάχη σώμα με σώμα, ζωής ή θανάτου…
Ο λόγος που το στοιχείο αυτοάμυνας αποτυγχάνει στις περισσότερες περιπτώσεις είναι τριπλός.
Πρώτον και κυριότερο, εάν ο ασκούμενος δεν έχει βρεθεί ποτέ σε πραγματική βίαιη αντιπαράθεση πριν, το πιθανότερο είναι ότι δεν θα έχει βιώσει ποτέ το στρες των επινεφριδίων που συνοδεύει το ίδιο. Έχοντας κατά νου ότι οι μέθοδοι εκπαίδευσης που παρουσιάζονται από τους περισσότερους εκπαιδευτές πολεμικών τεχνών βασίζονται σε 99% σε τεχνικές και δεξιότητες, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα το μέρος του στρες των επινεφριδίων να μην έχει αντιμετωπιστεί καν και πόσο μάλλον να αναπαραχθεί μέσω της εκπαίδευσης σεναρίου .
Το επόμενο πράγμα σχετίζεται με τις πραγματικές σωματικές δεξιότητες ή τις τεχνικές που χρησιμοποιούνται, οι περισσότερες από τις οποίες έχουν σχεδιαστεί για χρήση εναντίον ενός ασκούμενου με το ίδιο στυλ ή ένα σύστημα και δεν έχουν προσαρμοστεί σε καμία περίπτωση για χρήση εναντίον ενός απρόβλεπτου και μη »συμμορφούμενου’ κακοποιού στο δρόμο.
Τέλος υπάρχει η πιο σημαντική διανοητική πτυχή του MINDSET (εννοούμε το σύνολο των σκέψεων και πεποιθήσεων που αντιλαμβανόμαστε και αλληλεπιδρούμε με τον περιβάλλων γύρω μας.) και η οποία βρίσκεται στον πυρήνα οποιουδήποτε λειτουργικού προγράμματος Combative όπως και στο Κορεάτικο Combat Hapkido, το οποίου αποτελείται από 90% και αφορά την ΣΤΑΣΗ, την ΠΡΟΘΕΣΗ και την ΠΡΟΘΥΜΙΑ μας να κάνουμε ότι είναι δυνατόν για να επιβιώσουμε.
Αυτή είναι για μένα η ουσία του Κορεάτικου Combat Hapkido και εδώ βρίσκεται η κύρια διαφορά μεταξύ της πολεμικής τέχνης και του Combatives. Αλλά όπως θα δείξει οποιαδήποτε ματιά στην ιστορία, δεν ήταν πάντα έτσι, απλώς ανατρέξετε στο Google και ρίξτε μια ματιά στη σημασία της λέξης Martial.
Είναι ένας αντιμαχόμενος όρος, γιατί πράγματι οι πολεμικές τέχνες σχεδιάστηκαν για να χρησιμοποιούνται στον πόλεμο, σχεδιάστηκαν για να είναι πολύ μαχητικά.
Ρίξτε μια ματιά στον πολεμιστή Σαμουράι, κοιτάξτε τα γραπτά του Μουσάσι. Είναι ένας αληθινός πολεμικός καλλιτέχνης με όλη την έννοια του όρου και στο βιβλίο των πέντε δαχτυλιδιών που έγραψε (προσωπικά το διάβασα όταν ήμουν 14 ετών), θα δείτε παραδείγματα που θα σας οδηγήσουν στο συμπέρασμα ότι η πολεμική στρατηγική του Musashi ήταν άκρως Combative.
Κοιτάξτε περαιτέρω μερικά από τα τεκμηριωμένα στοιχεία των παλιών Φιλιππινέζων δασκάλων του Escrima και του Kali που πολεμούσαν σε αγώνες πρόκλησης μέχρι θανάτου με όπλα τους ένα ραβδί ή ένα μαχαίρι.
Εδώ τα στοιχεία δείχνουν ξεκάθαρα πώς ένας μαχητής που είναι ικανός να κάνει την πιο εντυπωσιακή οπτική επίδειξη της τέχνης του, έχει »συμπιέσει» – προσαρμόσει το πρόγραμμα σπουδών του σε μερικές βασικές μεθόδους χρήσης των όπλων του, όπως το κόψιμο ή το χτύπημα του αντιπάλου του.
Για την ιστορία, μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο η κοινωνία ήταν άρρωστη ψυχικά από τον πόλεμο και τη βία και πολλές από τις δοκιμασμένες και δοκιμασμένες μεθόδους του Close Combat άρχισαν να γίνονται παρωχημένες και να απομακρύνονται από την ορθή μαχητική την οπτική γωνία και το μυαλό.
Άλλες αλλαγές ήρθαν στο προσκήνιο όταν για παράδειγμα ο πατέρας του σύγχρονου τζούντο, ο Jigoro Kano, ο οποίος εισήγαγε μια ρομαντική και προσαρμοσμένη μορφή της τέχνης του για να εισαχθεί ως αθλητική δραστηριότητα στο σχολικό πρόγραμμα της Ιαπωνίας και αργότερα έγινε το ένα καθιερωμένο άθλημα των Ολυμπιακών αθλητικών αγώνων που βλέπουμε σήμερα.
Καθώς προηγουμένως το τζούντο ήταν πολύ πιο μαχητικό, με έμφαση στα χτυπήματα πριν από τη ρίψη του αντιπάλου, όπως οι τεχνικές των Atemi Waza (τεχνικές κρούσης). Αυτές οι μαχητικές τεχνικές συμπεριλαμβάνονται στην βασική υλη του τζούντο, απλώς ρίξτε μια ματιά στις μεθόδους στραγγαλισμού και φανταστείτε μερικές από τις τεχνικές σύνθλιψης των οστών να γίνονται σε ένα πλακόστρωτο ή λιθόστρωτο δρόμο αντί για στο χοντρό τατάμι, έτσι θα έχετε την εικόνα.
Άλλα παραδείγματα περιλαμβάνουν την τέχνη του καράτε-ντο που ασκείται στη Δύση πριν από τη δεκαετία του ’60. Όσο κι αν έχει να προσφέρει αυτή η ωραία τέχνη από την άποψη της παράδοσης, απέχει μίλια από τις πρακτικές «»θανατηφόρες» εφαρμογές του kata (Bunkai) των παλιών δασκάλων της Οκινάουα.
Κατά τη διάρκεια των δεκαετιών έχουμε δει διάφορες φάσεις στα ΜΜΕ και στον Δυτικό και Ασιατικό κινηματόγραφο των πολεμικών τεχνών, όπου βγήκαν στο φως της δημοσιότητας το Kung fu της δεκαετίας του ’70, Ninjitsu της δεκαετίας του ’80 μαζί με kick boxing και sport karate σε διάφορες μορφές.
Το Taekwondo από ένα σύστημα μάχης που δημιουργήθηκε την δεκαετία του΄40 για τον Κορεατικό σύγχρονο στρατό, το οποίο χρησιμοποιούσε όλα τα άκρα για χτύπημα καθώς και σύγχρονα όπλα όπως τυφέκια, μαχαίρα κτλ. Στην πορεία μετατράπηκε σε ένα »ειρηνικό» άθλημα με βάση τις ανάγκες της μεταπολεμικής κοινωνίας και έτσι αναγνωρίστηκε ως άθλημα το 1986, συμμετείχε στους Ολυμπιακούς Αγώνες και η δεκαετία του ’90 και το 2000 έγινε μόνιμο Μαχητικό άθλημα των Ολυμπιακών Αγώνων.
Είναι αλήθεια ότι η αυτοάμυνα (ένας όρος που αντιπαθώ) έρχεται κάτω από την ίδια ομπρέλα με των πολεμικών τεχνών, αλλά οι πραγματικές δεξιότητες αυτοπροστασίας απέχουν χιλιόμετρα από την πολεμική τέχνη με την παραδοσιακή έννοια του Combat Hapkido το όποιο ανήκει στην κατηγόρια των Combatives.
Τι κάνει λοιπόν το Combat Hapkido ως σύστημα μαχητικό – Combative;
Πώς θα διαφέρει ένα τέτοιο πρόγραμμα σπουδών Combat Hapkido από το παραδοσιακό αντίστοιχό του Hapkido;
Ένα σύγχρονο σύστημα μάχης πρέπει να αποτελείται από δύο μέρη:
1. Από έναν ικανό εκπαιδευτή που δίνει έμφαση στην ρεαλιστικότατα.
2. Από ένα πρόγραμμα σπουδών δοκιμασμένο στη λειτουργική πίεση.
Τα παρακάτω σημεία είναι ενδείξεις ότι κινείστε προς τη σωστή κατεύθυνση.
· Έμφαση στην αποφυγή αντιπαραθέσεων μια επιλογή που έγινε δυνατή μέσω της ανάπτυξης μιας αυξημένης κατάστασης επίγνωσης.
· Πρόληψη, με τη μορφή συνεχούς επίθεσης, χρησιμοποιώντας μηχανικά βαριά και απλά χτυπήματα που θα εξαλείψουν την απειλή εάν δεν είναι δυνατή η αποφυγή.
· Έμφαση στις φυσικές καθημερινές θέσεις ως στάση μάχης από όπου μπορείτε να ελέγξετε τον χώρο και να γίνετε βαλλιστικά επιθετικοί με έναν καρδιακό παλμό.
· Έμφαση στη νοοτροπία και την προθυμία να κάνουμε ότι χρειάζεται για να κερδίσουμε.
· Βασικές ανεργίες που θα λειτουργήσουν τόσο προληπτικά όσο και αντιδραστικά.
· Δεξιότητες και τακτικές που θα λειτουργήσουν κάτω από το άγχος του αποπροσανατολισμού, της σύγχυσης και του φόβου.
· Άφθονη αναερόβια προπόνηση γυμναστικής και προσανατολισμένη σε εργασίες ATP για την ανάπτυξη πνευματικής αντοχής.
· Κατανόηση του στρες των επινεφριδίων και της λειτουργικής απόδοσης υπό στρες.
· Συζήτηση για την ηθική και νόμιμη χρήση βίας.
· Έμφαση στη βαριά πρόσκρουση και την επαφή για την εκγύμναση της μυϊκής μνήμης.
· Απλές αποτελεσματικές άμυνες και αντεπιθέσεις σε κοινές επιθέσεις στους δρόμους.
· Βάναυσες τεχνικές μάχης εδάφους.
· Έμφαση στη »βρώμικη» μάχη και την τακτική.
· Τακτική εξάσκηση αυτοσχέδιων όπλων
· Ένα πρόγραμμα σπουδών που μπορεί να προσαρμοστεί για χρήση σε έναν πραγματικό επιχειρησιακό κόσμο, όπως ένα στρατιωτικός ή στέλεχος των σωμάτων ασφαλείας και τα μέλη των ιδιωτικών σωμάτων προστασίας (VIP Protection) καθώς και για τα μέλη των ομάδων αυτοπροστασία γειτονιάς και πολιτών.
· Τακτική εκπαίδευση προσομοίωσης και σεναρίου με χρήση προστατευτικού εξοπλισμού και ρεαλιστικού παιχνιδιού ρόλων.
Τι μπορεί να περιμένει ο εκπαιδευόμενος του Combat Hapkido;
Μια πλήρης εκπαίδευση σε ένα καλό πρόγραμμα Combatives με έναν ικανό εκπαιδευτή που περιέχει όλα τα προαναφερθέντα στοιχεία, έτσι θα γίνει ένα ικανό άτομο μέσα σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα (ανάλογα με την ικανότητα του ατόμου να μάθει) που θα μπορεί να αντεπεξέλθει σε ακραίες καταστάσεις αυτοπροστασίας.
Οι τακτικές μάχες του Combat Hapkido σχεδιάστηκαν εξαρχής από κορεατικό στρατό για να είναι εύκολες να μαθευτούν, να λειτουργήσουν και να διατηρηθούν κάτω από τα συμπτώματα του άγχου, του φόβου και της σύγχυσης.
»Αυτό που μαθαίνεις το πρωί ή το απόγευμα πρέπει να είναι λειτουργικό για σένα και το βράδυ στο παρκινγκ.»
Όλες οι ενέργειες είναι απλές κινήσεις που μαθαίνονται μέσω της επανάληψης σε ένα σημείο ασυνείδητης ικανότητας, επομένως ένας εντελώς αρχάριος χωρίς προηγούμενη εκπαίδευση ή ζωντανή εμπειρία βίας θα μπορέσει να παρακολουθήσει το πρόγραμμα Combat Hapkido και μέσα σε ένα τμήμα με προχωρημένους ασκούμενους μαθητές.
Υ.Γ
Εάν είστε αρκετά τυχεροί να βρείτε έναν εκπαιδευτή που να εφαρμόζει σύγχρονες επιστημονικές τεχνικές εκμάθησης όπως το NLP στη διδασκαλία του, τότε θα συμπιέσετε τον χρόνο που χρειάζεται για να γίνετε ένας ικανός μαχητής ακόμα περισσότερο.
Χριστοδούλου Μιχαήλ
Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Combat Hapkido
www.combattraining.gr
