Γράφει ο Dr. Κωνσταντίνος Δαβιτίδης – saveyoursmile.gr – playsafe.gr
Όλα πάνε καλά, συνεχίζεις να παίρνεις μυϊκό βάρος, η προπόνηση βγαίνει ευκολότερα, ξαφνικά εμφανίζονται πολλά και εντελώς ανεπιθύμητα σπυράκια. Δοκιμάζεις τα πάντα, νομίζεις ότι εμφανίζονται επειδή δεν πλένεσαι συχνά, απλώνεις στο σώμα σου πανάκριβες κρέμες και καθαριστικά λοσιόν, ακολουθείς ειδικές δίαιτες, πάς σε ιατρούς και δερματολόγους, ξοδεύεις ένα κάρο λεφτά, τίποτα…Τελικά τι φταίει και γιατί εμφανίζονται τα σπυράκια κυρίως κατά την εφηβική περίοδο ή/και κατά τη χρήση αναβολικών ουσιών;
Τα αναβολικά στεροειδή σε υπερβολικές δόσεις (μερικές φορές και χωρίς να υπερβαίνουν τις ιατρικές) και οι φυσικές ποσότητες εφηβικών ορμονών αυξάνουν τη διάμετρο δερματικών πόρων και δημιουργούν υπερτροφία σμηγματογόνων αδένων. Δρώντας θετικά και ομαλά στη λειτουργία του παγκρέατος, τα στεροειδή αυξάνουν την παραγωγή ινσουλίνης που με τη σειρά της αυξάνει τη διάμετρο στους δερματικούς πόρους. Πολύ γρήγορα στο δέρμα αποθηκεύονται μεγάλες ποσότητες γλυκογόνου και γλυκόζης που είναι άριστη τροφική πηγή, δηλαδή κατάλληλο περιβάλλον για την ανάπτυξη μικροβίων. Τα μικρόβια αναπτύσσονται και δημιουργούν φλεγμονές, ανεπιθύμητα σπυράκια εμφανίζονται, εξαφανίζονται δε πολύ δύσκολα…
Καλά όλα αυτά, τελικά όμως πως μπορούν να εξαφανιστούν τα ανεπιθύμητα σπυράκια; Απλά, προσοχή στη διατροφή. Μείωση λήψης υδατανθράκων γενικώς. Πρέπει να μειωθεί η λήψη κυρίως απλών υδατανθράκων, όπως ζάχαρης, γλυκών, ορισμένων υποκατάστατων (fructose, xylithol, sorbitol) που εύκολα αναπαράγονται στον οργανισμό ξανά σε γλυκόζη, παράλληλα να μειωθεί κι η λήψη σύνθετων υδατανθράκων (ψωμί, πατάτα, ζυμαρικά). Οποιαδήποτε διατροφή πλούσια σε υδατάνθρακες αυξάνει την έκκριση ινσουλίνης που με τη σειρά της αυξάνει την απορρόφηση γλυκόζης από τα κύτταρα και την παραγωγή γλυκογόνου. Στη συνέχεια η μεγάλες ποσότητες γλυκογόνου μετατρέπονται σε λιπίδια και γλυκερίνη, τα οποία κατευθύνονται στους σμηγματογόνους αδένες και προάγουν άμεσα την υπερτροφία τους. Με λίγα λόγια οι υπερβολικές ποσότητες υδατανθράκων είναι σε θέση να δημιουργήσουν άμεσα ή έμμεσα ανεπιθύμητα σπυράκια.
Γιατί κάποιοι έχουν λιγότερα ή καθόλου σπυράκια; Ορισμένοι άνθρωποι έχουν ξεχωριστό ορμονικό μεταβολισμό. Για παράδειγμα τα φυσικά ή συνθετικά επίπεδα αυξητικής ορμόνης και αδρεναλίνης έχουν τη δυνατότητα και προσανατολίζουν την αυξημένη ποσότητα ινσουλίνης, κάτω από τη δράση αναβολικών στεροειδών προς την κατεύθυνση παραγωγής λιγότερο γλυκόζης και περισσότερο πρωτεΐνης. Από μόνη της η φύση αερόβιων ασκήσεων (ποδόσφαιρο, κολύμβηση, πολεμικές τέχνες κ.ά.) είναι σε θέση να επιδράσει με παρόμοιο τρόπο τον οργανισμό και να μειώσει αισθητά την εμφάνιση σπυριών. Η δράση κορτικοστεροειδών σε επαγγελματίες αθλητές είναι τόσο ισχυρή που αυξάνει την καύση γλυκόζης και λιπών, ελαχιστοποιώντας την πιθανότητα εμφάνισης σπυριών. Από την άλλη πολλά εξαρτώνται από το φυσικό επίπεδο υποδερμικών λιπών και γενικά το μεταβολισμό λίπους στον οργανισμό. Με λίγα λόγια οι παράγοντες εμφάνισης τους είναι αρκετοί και οπωσδήποτε πρέπει να λαμβάνονται υπόψη.
Θα πεις κάποιος: «Είμαι συνεπής και έχω ακολουθήσει πιστά τις παραπάνω συμβουλές…τα σπυράκια επιμένουν και δεν εξαφανίζονται. Το δεύτερο βήμα που πρέπει να ακολουθήσει κανείς και πάλι είναι η διατροφή. Πρέπει να μειωθεί όσο γίνεται το επίπεδο λήψης υδατανθράκων, ίσως και να σταματήσει εντελώς η κατανάλωσή τους για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Μα πως θα βγει η προπόνηση χωρίς την ανάλογη ενέργεια που προέρχεται απευθείας από τους υδατάνθρακες; Οι υγρές μορφές σε έτοιμα συμπληρώματα διατροφής, είτε σε home made σύνθεση (νερό + μέλι, νερό + μαρμελάδα, νερό + υποκατάστατα ζάχαρης κ.ά.) είναι σε θέση να κρατήσουν τις αποθήκες γεμάτες και δυναμικό τον αθλητή για όλο το διάστημα προπόνησης ή αγώνα. Λήψη 250ml ποσότητας υδατανθράκων μίση ώρα πριν την προπόνηση και 150ml κάθε 15 λεπτά κατά τη διάρκεια της είναι αρκετά…
Αυτά τα λίγα…
