Γράφει ο Dr. Κωνσταντίνος Δαβιτίδης – saveyoursmile.gr – playsafe.gr
Κατά τη διάρκεια οποιασδήποτε άσκησης, ενεργειακής και δομικής κατανάλωσης (= καταβολισμός) παράγονται μεταξύ άλλων, ως τελικά στοιχεία οι λεγόμενες, άκρως επικίνδυνες ελεύθερες ρίζες. Φυσικά ο οργανισμός ανάπτυξε μία βασική άμυνα, παράγοντας ή λαμβάνοντας με τις τροφές τα λεγόμενα αντιοξειδωτικά στοιχεία. Είναι αυτά που προστατεύουν το σώμα από το πρόωρο γήρας και διατηρούν τους ιστούς όσο γίνεται ανέπαφους.
Τα αντιοξειδωτικά προστατεύουν τον οργανισμό ενάντια στις ελεύθερες ρίζες, μόρια που φαίνονται να παίζουν ρόλο, ακόμα και στην ανάπτυξη καρκίνου και καρδιαγγειακών παθήσεων καθώς και στη διαδικασία όπως αναφέραμε της γήρανσης. Πολλά από τα αντιοξειδωτικά, όπως βιταμίνες Ε, C, καροτενοειδή, φλαβονοειδή κ.ά. παρέχονται από τα τρόφιμα και κυρίως από τα φρούτα και τα λαχανικά. Το τσάι είναι ιδιαιτέρως πλούσιο σε φλαβονοειδή, κατεχίνες (ειδικά στο πράσινο τσάι), βαλανοκετόνη, θεαφλαβίνες και θεαρουμπιγίνες (στο μαύρο τσάι), τα οποία παίζουν σημαντικό ρόλο στην αντιοξειδωτική δράση και προστατεύουν τον οργανισμό.
Τι είναι όμως οι ελεύθερες ρίζες, πως δημιουργούνται, γιατί είναι τόσο επικίνδυνες και πως μπορούμε να προστατευτούμε από αυτές;
Το οξυγόνο Ο2 λαμβάνει μέρος σχεδόν σε όλες τις χημικές αντιδράσεις που πραγματοποιούνται στον ανθρώπινο οργανισμό. Δυστυχώς μόνο το 98% χρησιμοποιείται στην αντίδραση αναπνοής, ενώ το υπόλοιπο 2% παράγει τις λεγόμενες ελεύθερες ρίζες (+Ο2, +Η2Ο, +Η2Ο2), οι οποίες καταστρέφουν με τη χημική τους αυτή ιδιότητα οτιδήποτε έρχονται σε επαφή. Θύματα τους είναι κυτταρικές μεμβράνες, νουκλεϊκά οξέα, πρωτεϊνικά μόρια, άρα ορμόνες, βιταμίνες, κάθε είδος επιθηλίου, λιπίδια, αντισώματα κ.ά. Το κακό όμως δεν τελειώνει εκεί, αλλά κάθε φορά που ολοκληρώνεται μία καταστροφή παράγονται όλο και περισσότερες ελεύθερες ρίζες κ.ο.κ. Όπως καταλαβαίνει κανείς από τη στιγμή που ξεκινά αυτή η καταστροφική αλυσίδα δε σταματά, μόνο προλαμβάνεται ή επιβραδύνεται.
Ο αθλητισμός, ειδικά ο πρωταθλητισμός με τα χρόνια προϋποθέτει ατελείωτες μυϊκές ασκήσεις, δηλαδή τεράστια κατανάλωση οξυγόνου και δυστυχώς μεγάλη παραγωγή ελευθέρων ριζών. Η εξέλιξη όμως του ανθρώπινου οργανισμού επιτρέπει τέλεια προσαρμογή σε τέτοιου είδους extreme καταστάσεις, εξουδετερώνοντας το μεγαλύτερο μέρος τους και φροντίζοντας το υπόλοιπο να μην εξελιχθεί. Έτσι παράγουμε μόνοι μας αντιοξειδωτικά, όπως οι στεροειδής μας ορμόνες ή τα λαμβάνουμε με τη διατροφή μας, όπως βιταμίνες A, B3, C, E, P, U, ακόρεστα λιπαρά κ.ά.
Η λογική κατανάλωση πρωτεΐνης δε βοηθά μόνο στη μυϊκή ανάπτυξη, αλλά συνάμα στη σωστή λειτουργία του νευρικού συστήματος και των αντιοξειδωτικών μας συστημάτων. Από την άλλη η κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών στοιχείων, κυρίως ζωικού λίπους και υπερβολικής λήψης ακόμα και φυτικών λαδιών είναι σε θέση να αυξήσουν την ανάπτυξη ελευθέρων ριζών.
Και κάτι ξεχασμένο, αλλά εξίσου αποτελεσματικό διατροφικό στοιχείο, το σκόρδο έχει αποδείξει από αρχαιοτάτων χρόνων τις ευεργετικές του ιδιότητες και στο θέμα της αντιοξειδωτικής άμυνας, αλλά το αποφεύγουμε σαν τη μύγα το ξύδι…
