29/03/2024

Weight Cutting in MMA – Τύποι,τεχνικές και κίνδυνοι

 

Από τον Γιάννη Μαυρίδη*

Οι αθλητές στο χώρο των Μικτών Πολεμικών Τεχνών (MMA), στις περισσότερες των περιπτώσεων  καλούνται 24 ώρες πριν τον αγώνα τους να λάβουν μέρος στην διαδικασία της ζύγισης μιας και οι ΜΜΑ ανήκουν στα αθλήματα όπου το σωματικό βάρος διαδραματίζει τον βασικό ρόλο στη διάκριση των αγωνιστικών κατηγοριών. Πολλές όμως είναι οι περιπτώσεις όπου οι αθλητές ανήκουν σε ανώτερες κατηγορίες σωματικού βάρους και επιλέγουν ελάχιστες μέρες(ακόμα και μία μέρα πριν) πριν τους αγώνες να “κατέβουν κατηγορία” έτσι ώστε να αντιμετωπίσουν αθλητές μικρότερης μυϊκής δύναμης. Κατά πόσο όμως αυτό είναι δυνατόν?

Δείτε για παράδειγμα την αποτυχία του Anthony «Rumble» Johnson να ζυγιστεί εντός της κατηγορίας του για αγώνα στο UFC. Δυστυχώς γι αυτόν, στην πρώτη του εμφάνιση στην νέα κατηγορία όχι μόνο δεν έπιασε το βάρος αλλά ζυγίστηκε βαρύτερος κατα 11 ολόκληρα pounds (5 κιλά), σχεδόν μία κατηγορία πάνω με αποτέλεσμα να τεθεί μετά τον αγώνα του εκτός της διοργάνωσης UFC.

Ο τυπικός ορισμός για το “κόψιμο” βάρους είναι η πρακτική της γρήγορης απώλειας βάρους πριν από ένα αθλητικό γεγονός. Υπάρχουν δύο τύποι για“κόψιμο” βάρους: Μια μέθοδος είναι να χαθεί βάρος με τη μορφή του λίπους και των μυών μερικές εβδομάδες πριν από ένα αθλητικό γεγονός. Ο άλλος τρόπος είναι το χάσιμο βάρους με τη μορφή του νερού τις τελευταίες μέρες πριν από τον Αγώνα. Δυστυχώς όμως επονομαζόμενοι “Ειδικοί Διατροφής” σπάνια δίνουν συμβουλές για το πώς να μειωθεί το βάρος με ασφάλεια ή αποτελεσματικά, και απλά συστήνουν υπέρ της ταχύτατης απώλειας βάρους με κάθε τρόπο και μέσο. Παρόλα αυτά, πολλοί αθλητές επιλέγουν να το κάνουν επειδή επιθυμούν να αποκτήσουν ένα πλεονέκτημα σε σχέση με τον αντίπαλο τους.

Ξέρω ότι πολλοί από εσάς είναι δυνατόν να φανταστείτε πολλούς τρόπους για “κόψιμο” βάρους. Π.χ απλά να σταματήσετε να τρώτε  ή να πίνετε υγρά, υπερβολική άσκηση για έντονη εφίδρωση, ή ακόμα και η χρήση σάουνας για μισή ή παραπάνω ώρα. Λίγο πολύ όλες αυτές οι τεχνικές για “κόψιμο” βάρους “δουλεύουν”όταν γίνονται με σωστό τρόπο με την κατάλληλη καθοδήγηση Αθλητικού Διαιτολόγου -Διατροφολόγου. Ωστόσο, οι περισσότεροι δεν αντιλαμβάνονται την σημασία της αντίστροφης διαδικασίας προσθήκης αυτών των κιλών πάλι για την επόμενη μάχη ή αγώνα. Ίσως να θεωρείτε ότι το αυξημένο φαγητό και νερό μετά την ζύγιση θα είναι η απλή λύση για να αισθάνεστε καλύτερα και αυτός είναι ο λόγος όπου οι περισσότεροι αντιμετωπίζεται κατά την διάρκεια του αγώνα προβλήματα.

Πρέπει να κατανοήσουμε  ότι η αναπλήρωση των υγρών του σώματος είναι εξίσου σημαντική με την μείωση του σωματικού βάρος. Για να εφαρμόσουμε σωστά και αποτελεσματικά την διαδικασία “κόψιμο” βάρους και να μην οδηγηθούμε σε μείωση αθλητικής απόδοσης κατά την ώρα του αγώνα, κάτι το οποίο θα μπορούσε να αποβεί μοιραίο, είναι απαραίτητο ορισμένο χρονικό διάστημα πριν από τον αγώνα να εφαρμοσθεί κατάλληλη διατροφική αγωγή προσαρμοσμένη στον εκάστοτε αθλητή.

Τι τεχνικές εφαρμόζονται λοιπόν κατά το κόψιμο βάρους και τι κίνδυνοι κρύβονται πίσω από την εφαρμογή τους??? Ας τα δούμε όλα πιο αναλυτικά.

Μία από τις πιο κοινές στρατηγικές για τη βραχυπρόθεσμη απώλεια βάρους είναι η αφυδάτωση. Μαχητές περιορίζουν συχνά την πρόσληψη υγρών κατά τη διάρκεια των 24-48 ώρών πριν από τη ζύγιση. Όταν ένας αθλητής βρίσκεται σε κατάσταση αφυδάτωσης, η αιματική ροή στους νεφρούς μειώνεται. Σε παρατεταμένη εφαρμογή αυτής της τεχνικής είναι πιθανόν οι νεφροί να υποστούν βλάβη ακόμα και να σταματήσουν να λειτουργούν  Χαρακτηριστικά συμπτώματα αποτελούν η ξηροστομία, η αυξημένη θερμοκρασία του σώματος και η χαμηλή παραγωγή ούρων.

Η βιβλιογραφία αναφέρει επίσης και περιπτώσεις όπου αθλητές έχουν φτάσει στο σημείο ώστε να πάσχουν από οξεία νεφρική ανεπάρκεια. Τα συμπτώματα της νεφρικής ανεπάρκειας περιλαμβάνουν ναυτία, δυσκολία στην αναπνοή, υπνηλία, σύγχυση, πόνο στην πλάτη και πόνο στο στήθος. Όταν καθίσταται πιο σοβαρή, μπορεί να παρατηρηθεί πρήξιμο των ποδιών, ακόμα και επιληπτικές κρίσεις ή απώλεια συνείδησης. Η λήψη μη-στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων (ΜΣΑΦ) όπως η ιβουπροφένη, η δικλοφενάκη ή ναπροξένη – φάρμακα που χρησιμοποιούνται συνήθως από μαχητές για τη διαχείριση των μικροτραυματισμών στο πλαίσιο των προετοιμασιών για έναν αγώνα, μπορεί να αυξήσει δραματικά τον κίνδυνο της νεφρικής ανεπάρκειας στην παρουσία της αφυδάτωσης.

Ορισμένα φάρμακα που ενισχύουν τις επιδόσεις μπορεί επίσης να αυξήσουν τον κίνδυνο. Τα διουρητικά που αυξάνουν την παραγόμενη ποσότητα ούρων, χρησιμοποιούνται συνήθως  καταχρηστικά από τους μαχητές στην προσπάθεια τους να μειώσουν σημαντικά τα νερά του σώματος. Η χρήση τους μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο νεφρικής βλάβης κατά τη διαδικασία “κοψίματος” βάρος. Αναβολική στεροειδής χρήση έχει αποδειχθεί επίσης ότι προκαλεί ουλές και μείωση εώς και διακοπή της νεφρικής λειτουργίας, μακροπρόθεσμα. Και τα δύο¨ αναβολικά στεροειδή και διουρητικά απαγορεύονται από τις αθλητικές επιτροπές και οργανισμούς. Δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα όπως «ασφαλής» αφυδάτωση.

Εκτός από την άσκηση, οι αθλητές συνήθως χρησιμοποιούν πλαστικά κοστούμια και βαριά ρούχα για να αυξηθεί η θερμοκρασία του σώματος και να ενισχυθεί η εφίδρωση, με έντονο τον κίνδυνο πιθανής υπερθέρμανσης. Αθλητές έχουν στην πραγματικότητα πεθάνει από την υπερθέρμανση χρησιμοποιώντας κάποια από αυτές τις μεθόδους.

Άλλη μια τεχνική είναι να χρησιμοποιήσουν επίσης μια σάουνα ή ζεστό ντους(με εφαρμογή εναλλασσόμενων κύκλων ζεστού νερου-ατμών-θερμοκρασία δωματίου). Μια σάουνα είναι το πιο ισχυρό μέσο για την απώλεια βάρους και η απώλεια αυτή θα πρέπει να παρακολουθείται. Ο χρόνος που δαπανάται στη σάουνα ή το ζεστό ντους πρέπει να είναι διάρκειας 15-30 λεπτών και να ελέγχεται η απώλεια βάρους. Υπάρχουν ειδικές τεχνικές που εφαρμόζονται και απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή διότι η μη ορθή και ελεγχόμενη εφαρμογή τους μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα υγείας.

Μια άλλη μέθοδος για να χάσετε βάρος είναι η Κένωση του εντέρου την ημέρα πριν από τη ζύγιση. Αποτελεί μια μέθοδο που δεν απαιτεί προσπάθεια και καταπόνηση και δεν βλάπτει  την απόδοση, αν γίνει σωστά. Το έντερο μας, ή το στομάχι και τα έντερο, είναι έως και 28 μέτρα μήκος και περιέχουν μέχρι 5-7 κιλά υλικού ανά πάσα στιγμή. Το φαγητό που έχει απορροφηθεί κατά τη διάρκεια των τελευταίων 24 ωρών εμπεριέχεται σε αυτό το σύνολο των σωλήνων. Το υλικό αυτό δεν βοηθά την αθλητική απόδοση και είναι άχρηστο. Μέσω  ολοκληρωτικής εντερικής κένωσης, ένας αθλητής μπορεί να χάσει μέχρι και 2,5  κιλά χωρίς να χρειάζεται να κάνει τίποτα. Το μυστικό βρίσκεται στην εφαρμογή της κατάλληλης μεθόδου. Ο πιο ακίνδυνος τρόπος είναι με τη χρήση του κατάλληλου φυσικού καθαρτικού υπό την ανάλογη ιατρική επίβλεψη. Υπάρχουν πολύ πιο ισχυρά καθαρτικά στην αγορά αλλά δεν συστήνονται γιατί, είναι πολύ πιθανόν να προκαλέσουν σοβαρές βλάβες. Μπορεί να βλάψουν την αθλητική απόδοσή και να δημιουργήσουν μια φρικτή αίσθηση.

Ένα βασικό μότο μου είναι ότι ποτέ δεν μπορούμε να δοκιμάσουμε κάτι νέο, μία εβδομάδα πριν τον αγώνα. Αυτό σημαίνει νέες τεχνικές, νέες τροφές, νέο εξοπλισμό, και ιδιαίτερα τη μείωση του βάρους. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να εφαρμόζεται δοκιμαστικά σε μη αγωνιστικές περιόδους ελέγχοντας την δυνατότητα του κάθε αθλητή στην μείωση σωματικού βάρους. Ποτέ δεν πρέπει να επιχειρούμε μια τεχνική σε έναν αγώνα και την οποία δεν έχουμε δοκιμάσει ποτέ πριν. Πρέπει να σκεφτόμαστε με τον ίδιο τρόπο και για τη μείωση του βάρους. Πρέπει να γνωρίζουμε πώς να το κάνουμε, πόσο καιρό θα πάρει το σώμα μας να χάσει το βάρος, και ακριβώς πώς το σώμα μας πρόκειται να αντιδράσει και να αισθανθεί.

Ένα άλλο λάθος που έχω δει, επίσης, είναι ένας αθλητής να νομίζει ότι πέτυχε την μείωση του σωματικού βάρους και στη συνέχεια εξακολουθεί να είναι βαρύς. Αυτό συμβαίνει όταν ζυγίζεται μόνο στην προσωπική ζυγαριά του και δεν χρησιμοποιεί την επίσημη κλίμακα ζύγισης. Να θυμάστε ότι θα έχετε πρόσβαση στην επίσημα κλίμακα, και θα πρέπει να παρακολουθείτε το βάρος σας σύμφωνα με αυτή. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος να γνωρίζετε αν έχετε πετύχει το στόχο σας ή όχι.

 

*Ο Διαιτολόγος-Διατροφολόγος Μαυρίδης Ιωάννης γεννήθηκε στη Θήβα Βοιωτίας το 1980. Είναι Αριστούχος Πτυχιούχος του τμήματος Διατροφής και Διαιτολογίας του Ανώτατου Τεχνολογικού Εκαπιδευτικού Ιδρύματος Θεσσαλονίκης και κατέχει ένα Μεταπτυχιακό Τίτλο στην Πρωτεϊνική Τεχνολογία του Τμήματος Βιοτεχνολογίας Αθηνών. Επίσης αποφοίτησε από το τμήμα Βιοτεχνολογίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών με ειδίκευση στην Μοριακή Γενετική.
Από το 2009 είναι υπεύθυνος για την αθλητική διατροφή συλλόγων που δραστηριοποιούνται στο χώρο των πολεμικών τεχνών ενώ παράλληλα ειδικεύεται στην αγωνιστική διατροφή αθλητών που ανήκουν στα δυναμικά μαχητικά αθλήματα όπως MMA, Kick Boxing, Muai Thai, Tkd
Το 2010 ορίστηκε υπεύθυνος για την αθλητική διατροφή της αγωνιστικής ομάδας Tkd του αθλητικού συλλόγου “Παγκράτης Θηβών” και ειδικεύεται στην μεγιστοποίηση της αθλητικής απόδοσης αθλητών που αγωνίζονται επαγγελματικά στον χώρο των μικτών πολεμικών τεχνών(ΜΜΑ).