26/04/2024

Στην κόκκινη γωνία, η νευρική ανορεξία!

Άρθρο της Νικολέτας Γκαρέτσου.

Ο δυσκολότερος αντίπαλος που βρέθηκε μέχρι σήμερα μπροστά μου, ακούει στο όνομα «νευρική ανορεξία».


Αντίπαλος ζόρικος, άνισος και όσο πιο ύπουλος γίνεται. Δεν υπολογίζει κανόνες, χρόνους και προσωπικότητες. Δεν έχει διάρκεια, δεν έχει όρια και άμα γουστάρει θα σε βγάλει νοκ αουτ, αφού πρώτα σε βασανίσει.

Από το 2007 έως το 2012, με βασάνισε. Ήταν για μένα μια περίοδος στην οποία τέθηκα να αντιμετωπίσω μια κατάσταση δύσκολη και χρονοβόρα. Μια πενταετία που τα πάντα πάγωσαν. Φίλοι, δραστηριότητες, οικογένεια, στόχοι, ψυχολογία. Όλα σε «slow motion». Μόνο μου μέλημα, το πόσο αδύνατη μπορούσα να δείξω και το πόσο μικρά ρούχα μπορούσα να φορέσω. Τα κόκαλα τα έχουμε για να φαίνονται βρε αδελφέ, σκεφτόμουν.

Πώς ξεκίνησαν όλα; Δεν ξέρω. Δεν μπορώ να απαντήσω, ούτε σήμερα 5 χρόνια μετά το τέλος της ιστορίας. Σίγουρα το θέμα και η ανασφάλεια με τα κιλά προϋπήρχε στο πίσω μέρος του μυαλού μου. Από πιτσιρίκι ερχόμουν σε επαφή με τη ζυγαριά, λόγω του ότι η πολεμική τέχνη στην οποία προπονιόμουν ήταν με κατηγορίες κιλών.

Πάντα ένιωθα καλά ως αθλήτρια. Όχι όμως και ως κορίτσι. Τα πόδια λίγο παραπάνω γυμνασμένα και οι πλάτες πιο ανοιχτές από τις υπόλοιπες συμμαθήτριες στο σχολείο. Κάπως έτσι λοιπόν λίγο μετά τα 16 μου αποφάσισα να αδυνατήσω. Αδύνατη ήμουν, αλλά ήθελα παραπάνω.

Ο στόχος λοιπόν τέθηκε, με συνοπτικές διαδικασίες. Να «στεγνώσω», ακόμα και αν πεινάσω. Είχα μάθει άλλωστε να είμαι πειθαρχημένη. Ξεκίνησε σαν παιχνίδι, σαν προσωπικός αγώνας. Τα πρώτα 2-3 κιλά έφυγαν τσακ-μπαμ, με τους γνωστούς να μου λένε πόσο μου πάει. Δίχως να το καταλάβω ρίχτηκα στη μάχη με τον ίδιο μου τον εαυτό, με τη ζυγαριά, με το φαγητό, με τον καθρέπτη. Μα πάνω από όλα, με την ίδια μου τη ζωή.

Έθετα κάθε μέρα όλο και πιο απαιτητικούς στόχους και με έβαζα τιμωρία αν η ζυγαριά δεν έδειχνε πιο κάτω! Έκοψα από παρέες διότι θεωρούσα ότι μου έκαναν κακό και με έβαζαν σε πειρασμούς. Δεν μου πήρε και πολύ, και από 55 κιλά έφτασα 45 και αργότερα 39, ενώ το ύψος μου είναι 1,65.

Όλοι κατάλαβαν ότι κάτι συνέβαινε. Κάτι πήγαινε τελείως λάθος και εγώ άρχισα να παλεύω με τη σκιά μου.

Η νευρική ανορεξία είναι ένας εφιάλτης. Ο χειρότερος αντίπαλος που μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπος κάποιος. Και το κακό είναι ότι το παραδέχεσαι πως κάτι πάει στραβά όταν είναι πλέον αργά, όταν έχεις ανάγκη από βοήθεια.

Αθλητές, πρωταθλητές, άνθρωποι δυναμικοί γεμάτοι όνειρα και στόχους, έχουν χάσει χρόνια από τη ζωή τους, ίσως και την ίδια τους τη ζωή λόγω της συγκεκριμένης ασθένειας (ναι, ασθένεια, είναι).

Σε μια εποχή που τα πρότυπα είναι συγκεκριμένα, σε μια κοινωνία η οποία προωθεί διαρκώς την καχεκτική σιλουέτα ως ιδανικό, ολοένα και περισσότερα κορίτσια αλλά και αγόρια έρχονται αντιμέτωπα με τη συγκεκριμένη δοκιμασία. Ξυπνήστε! Τα σώματά μας είναι τα όπλα μας, πρέπει να είναι γερά και υγιή.

Εκείνη η μέρα πίσω στο 2007 με πάγωσε. Μου κατέστρεψε το είναι και με πέταξε σε έναν αγωνιστικό χώρο, απροετοίμαστη και απροπόνητη. Ένας αγώνας δίχως τέλος, δίχως κανόνες. Στο ρινγκ με την ανορεξία όλα είναι θολά, όχι γνώριμα και σίγουρα πολύ πιο ζόρικα από όσο κανείς φαντάζεται. Εσύ, εναντίον του εαυτού σου. Εσύ, να σε καταστρέφεις.

Κοιτάζεσαι στον καθρέπτη και σε βλέπεις παχύ. Στην πραγματικότητα, είσαι ένα κινούμενο κόκαλο. Μια σκιά που αργοσβήνει μέρα με την μέρα.

Διατυπώνω την εμπειρία μου. Μέσα από την καρδιά μου ζητάω από οποιονδήποτε νιώθει εγκλωβισμένος σε μια δίαιτα. Από οποιονδήποτε ξυπνάει και κοιμάται με στόχο απλά το αδυνάτισμα με αθέμιτους τρόπους και κόντρα στην υγεία του. Από οποιονδήποτε νιώθει πως χάνεται σε έναν φαύλο κύκλο, να ζητήσει βοήθεια, να παραδεχθεί πως κάτι δεν πάει καλά και να ξεκινήσει να παλεύει την διατροφική διαταραχή που τον λυγίζει.

Η νευρική ανορεξία δεν είναι παιχνίδι! Δεν κάνει διακρίσεις. Οι γύρω σου θα αργήσουν να πάρουν χαμπάρι ότι κάτι σου συμβαίνει. Μα όταν το συνειδητοποιήσουν  θα είναι αργά και θα έχεις αρχίσει να χάνεις τον αγώνα. Και τότε ή θα εγκαταλείψεις ή θα φύγεις νοκ αουτ, εκτός και αν βρείς το ψυχικό σθένος να το πολεμήσεις.

Η νευρική ανορεξία δεν θα σου χαριστεί! Θα προσπαθήσεις να σε ρίξει όσο πιο χαμηλά γίνεται. Τα λέω όπως είναι. Τα λέω γιατί πρέπει να σταματήσουν να βασανίζονται άνθρωποι.

Για όσους θεωρούν πως όλα είναι εύκολα. Πως απλά μια μέρα θα αποφασίσουν να σταματήσουν να χάνουν κιλά, αρχίζοντας ξανά το φαγητό. Ξεχάστε το! Το ζήτημα είναι εγκεφαλικό και πολύ πιο βαθύ από όσο φαίνεται.

Η ζωή είναι πολύτιμη. Η υγεία είναι ένα αγαθό αναντικατάστατο. Χωρίς την υγεία, τέρμα οι προπονήσεις, οι αγώνες, οι στόχοι. Τέρμα τα πάντα.

Γυμναστές, προπονητές, γονείς. Μην φέρνετε τα παιδιά σας αντιμέτωπα με το θέμα των κιλών. Μην τους δημιουργείτε σε μικρή ηλικία ανασφάλειες και κόμπλεξ, γιατί το μυαλό παίζει συχνά επικίνδυνα παιχνίδια. Θυμηθείτε πόσο αγχώνεστε όταν το παιδί σας παίζει αγώνα μέσα στο ρινγκ. Σκεφτείτε λοιπόν τώρα, τι πανικό θα νιώσετε αν το δείτε να παλεύει με τον ίδιο του τον εαυτό και την ίδια του τη ζωή.

Που λέτε, ο αγώνας με την ασθένεια τούτη ήταν βίαιος. Μια διαδικασία που πονάει και σε στιγματίζει για πάντα. Ακόμα και αν επανέλθει το βάρος σε φυσιολογικά πλαίσια. Στάθηκα τυχερή και με τα χίλια ζόρια κατάφερα να το ξεπεράσω. Βέβαια, ακόμα και σήμερα νιώθω ενοχές αν φάω αρκετά και πολλές φορές πιάνω τον εαυτό μου να κάνει ψυχαναγκαστικά προπόνηση.

Δεν θα ρίσκαρα όμως, ποτέ ξανά την υγεία μου. Δεν θα έμπαινα με τίποτα πάλι στο ρινγκ με την νευρική ανορεξία. Έμαθα πως όταν προκαλείς την τύχη σου επί σειρά ετών, τότε το τέλος μπορεί να είναι κακό.

Χτίσε την εικόνα!! Ζείς διαρκώς σε μια μίζερη και θλιβερή καθημερινότητα. Παλεύεις με το φαγητό. Γυμνάζεσαι για να καίς λίπος, αργότερα μυς και στο τέλος την ίδια σου την ύπαρξη. Φτάνεις στο σημείο να κόβεις όλα σου τα ενδιαφέροντα και ζείς στην απομόνωση, στο σκοτάδι, μόνος. Και τότε έρχεται η πτώαη.

Τα crash test, είναι για τα αυτοκίνητα, όχι για μας. Δεν αξίζει να βάζουμε τους εαυτούς μας σε επίπονες διαδικασίες.

Ο πιο ζόρικος αντίπαλος που στάθηκε απέναντί μου ήταν η διατροφική αυτή διαταραχή. Δεν ξέρω αν κέρδισα κάτι από όλο αυτό. Ίσως ξεχώρισα τους πραγματικούς φίλους, ίσως εκτίμησα απλά καθημερινά πραγματάκια. Πάντως το σίγουρο είναι ότι για εκείνο το χρονικό διάστημα έχασα το χαμόγελο, την υγεία και τους λόγους να υπάρχω. Ήταν το πιο απαιτητικό παιχνίδι που έχω παίξει. Είχε και ρεβανς. Μα νιώθω περήφανη που πήρα την τελική νίκη. Αλλά όχι, δεν ξαναπαίζω μαζί της. Ποτέ και για κανέναν.

Η ευτυχία και η ολοκλήρωση δεν βρίσκονται στη ζυγαριά, σε καμία των περιπτώσεων. Ναι σε ένα υγιές σώμα, όχι σε στερήσεις και υπερβολές. Ναι στη σωστή διατροφή, όχι σε ψυχαναγκασμούς.

Γονείς! Αν καταλάβετε ότι το παιδί σας χάνει βάρος, κρύβει το φαγητό του, συμπεριφέρεται παράξενα, γυμνάζεται πολλές ώρες χωρίς να τρώει. Πάρτε την κατάσταση στα χέρια σας. Βοηθήστε το παιδί σας μαζί με κάποιον ειδικό να ξεφύγει από το πρόβλημα που αντιμετωπίζει.

Η ζωή είναι ωραία. Η υγεία είναι σπουδαίο δώρο. Αγαπήστε τον εαυτός σας. Αγνοήστε όσους κρίνουν τους ανθρώπους με βάση τα κιλά. Είσαι υπέροχος, είσαι υπέροχη. Μην αφεθείτε ποτέ σε σκέψεις ύπουλες και ψυχαναγκαστικές. Όλα είναι μια λεπτή γραμμή. Από την μια η υγεία, το χαμόγελο και απώτερος σκοπός της ευτυχίας. Από την άλλη η φθορά, η θλίψη και στο τέλος η δυστυχία και η πτώση.

Εσύ, τι θα διαλέξεις;