28/03/2024

Ο δάσκαλος πρέπει να είναι και παιδαγωγός

Άρθρο του Βασίλη Οικονόμου, προπονητή του Fight Academy

Πολλή κουβέντα γίνεται τελευταία για τον αν πρέπει ένας Δάσκαλος να δέχεται και να διδάσκει ανθρώπους που ο ίδιος θεωρεί ακραίους άρα και επικίνδυνους για την κοινωνία μας. Για να απαντήσουμε, όμως, σε αυτό, όχι παρορμητικά αλλά ουσιαστικά, θα πρέπει πρώτα να διαλευκάνουμε κάποια πράγματα. Ποια είναι τα οφέλη της διδασκαλίας πολεμικών τεχνών και μαχητικών σπορ; Ποιος είναι ο ρόλος του Δασκάλου και ποια είναι τα στοιχεία αυτά που πρέπει να περάσει στον μαθητή ώστε να διαμορφώσει τον χαρακτήρα του;

Εύκολα οι περισσότεροι απαντούν για τα στοιχεία της ηθικής, τις αρχές, τις αξίες και το ευ αγωνίζεσθαι που χαρακτηρίζει τους ανθρώπους του χώρου μας. Αλήθεια όμως, ξέρουμε τι ακριβώς σημαίνουν όλες αυτές οι λέξεις ή είναι απλά μεγάλες κουβέντες στο στόμα μας; Έχω αρχίσει να καταλήγω στο δεύτερο αλλά ας τα πάρουμε όλα με τη σειρά μήπως και βγάλουμε κάποια άκρη.

Η ηθική είναι ένας κώδικας από αρχές και αξίες των μελών της κοινωνίας,  καθορίζει τη συμπεριφορά αυτής και μπορεί να έχει διαφορές ανάλογα με τις ιδιαιτερότητές της (γεωγραφικές, πολιτικές, κλπ). Για να μην μακρηγορούμε, μας λέει τι είναι «καλό» και τι «κακό». Τους κανόνες αυτούς τους μαθαίνει ο άνθρωπος από πολύ νωρίς από την οικογένεια, το σχολείο και ασφαλώς μέσα στις δικές μας σχολές. Γιατί όμως υπερτονίζεται αυτή η μετάδοση ηθικών αρχών στις πολεμικές τέχνες; Η απάντηση είναι γιατί απλούστατα σε αυτόν τον χώρο κανένας δεν μπορεί να κρυφτεί πίσω από το δάχτυλο του. Η εξέλιξη ενός αθλητή είναι άμεσα συνδεδεμένη με τη δική του διαχείριση στα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα που έχει και είναι απόλυτα υπεύθυνος για τις επιτυχίες και τις αποτυχίες που τον συνοδεύουν. Με λίγα λόγια μια μικρογραφία της ζωής μέσα σε λίγα χρόνια αθλητισμού με πολλά μηνύματα και μαθήματα.

Οι Δάσκαλοι ως άνθρωποι που επηρεάζουν τους μαθητές κάθε ηλικίας, αποτελούν πρότυπο γι ‘αυτούς.  Δίνουν το παράδειγμα για την τήρηση των αξιών που διδάσκουν σε απόλυτο βαθμό και χωρίς εκπτώσεις ανάλογα με την περίσταση (γιατί εκεί είναι που αρχίζει να σαπίζει το πράγμα). Μεταδίδουν ότι  η βία που έχει ο καθένας μέσα μας περιορίζεται μέσα στο ρινγκ και μετουσιώνεται σε δημιουργική ενέργεια, εκπαιδεύοντας το κάθε παιδί ή ενήλικα να τιθασεύει τις αντιδραστικές κινήσεις και τον θυμό που χαρακτηρίζουν πάντοτε αδύναμους και φοβισμένους ανθρώπους. Έτσι δημιουργούνται προσωπικότητες που προσδιορίζονται από αυτό που είναι και όχι από αυτό στο οποίο αντιτίθενται (αποτελώντας έτσι την άλλη όψη του ίδιου νομίσματος).

Όποιος περνάει το κατώφλι των χώρων διδασκαλίας θα πρέπει να αφήνει έξω τα οποιαδήποτε ιδεοληπτικά πολιτικά ή οπαδικά πιστεύω. Αυτό όμως, ξεκινάει από τον ίδιο τον προπονητή που δεν πρέπει να χτίζει τη σχολή του με συνθήκες «παρέας»  όπου οι μαθητές θα ταιριάζουν απόλυτα μαζί του. Οφείλει να έχει διάπλατα ανοιχτές τις πόρτες του σε όλους, ιδιαίτερα σε αυτούς που ο ίδιος διακρίνει (ναι η διάκριση είναι αρετή!) ως περισσότερο «επίφοβους» και να βάλει όλη του την ενέργεια να τους μεταδώσει με τον καλύτερο τρόπο τις  αρχές του.

Ο Δάσκαλος, λοιπόν, ως παιδαγωγός (αυτός που οδηγεί με ευεργετική επίδραση στην ψυχική και πνευματική ανάπτυξη των νέων ) έχει ως καθήκον και όχι επιλογή να δουλέψει με όλους τους μαθητές ακραίους και μη.  Δεν επιδιώκει να τους μετατρέψει όλους σε μια μετρίως όμοια ομάδα, αλλά σε ελευθέρους ανθρώπους που επιλέγουν όχι με φόβο για το αντίθετο (πολιτικών ή άλλων πεποιθήσεων) αλλά με βεβαιότητα για τις αρχές, τις αξίες και την ηθική που χαρακτηρίζουν τις επιλογές τους.

Όχι μόνο, λοιπόν, έχουμε υποχρέωση να γυμνάζουμε ακραίους ανθρώπους, αλλά τους  χρειαζόμαστε στις σχολές μας και στην κοινωνία γενικότερα. Ακραίους δημιουργικά και όχι καταστροφικά!